Hành vi mở cửa xe lên xuống khi điều khiển phương tiện ô tô tưởng chừng là việc đơn giản, hiển nhiên nhưng nếu không chú ý quan sát, bất cẩn thì đây là một nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn giao thông (TNGT) nghiêm trọng.
Thời gian qua, không ít vụ TNGT liên quan đến hành vi mở cửa xe không chú ý quan sát. Nó không chỉ xảy ra đối với người mới học lái xe mà với cả tài xế đã dạn dày kinh nghiệm cầm vô lăng. Qua đó cho thấy văn hóa, trách nhiệm của một bộ phận người lái xe còn chưa đảm bảo.
Hình ảnh hiện trường vụ TNGT từ hành vi mở cửa xe bất cẩn.
Điển hình, khoảng 10h05 ngày 13/10/2024, tại khu vực trước số 246 Trương Công Định, Phường 3, TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu xảy ra vụ TNGT nghiêm trọng: xe mô tô BKS: 72C1-900.72 do chị Lê Thị H.H (SN 1976; ngụ tại Phường 2, TP Vũng Tàu) điều khiển lưu thông trên đường Trương Công Định theo hướng đi từ Trần Đồng về ngã 5 Lê Hồng Phong.
Khi đến khu vực trên thì xảy ra va chạm với xe ô tô BKS 72A-423.78 do anh Vũ M.D (SN 1971; ngụ tại Phường 8, TP Vũng Tàu) điều khiển đang dừng xe cùng chiều phía trước, mở cửa lái xuống xe. Sau va chạm chị Hạnh bị ngã xuống đường thì xảy ra va chạm với xe ô tô BKS 72A-453.41 do Hoàng K.Q (SN 1997; ngụ tại phường Nguyễn An Ninh, TP Vũng Tàu) điều khiển lưu thông theo chiều ngược lại. Hậu quả, chị Hạnh bị thương nặng được đưa đi cấp cứu và đã tử vong tại Bệnh viện Vũng Tàu.
Đó chỉ là một trong số nhiều vụ TNGT liên quan đến hành vi mở cửa xe không chú ý quan sát, không đảm bảo an toàn và hậu quả khiến nạn nhân ra đi mãi mãi. Dẫu biết rằng thao tác dừng, đỗ xe; mở cửa xe lên xuống là bài học “vỡ lòng” được các giáo viên lái xe chỉ dạy rất kỹ nhưng chỉ một sự bất cẩn, không chú ý quan sát, không nhìn gương chiếu hậu trước khi mở cửa xe là nguyên nhân các vụ TNGT xảy ra. Cá biệt, có vụ TNGT do người ngồi sau xe ô tô mở cửa xe bên trái cẩu thả thay vì cửa xe bên phải và đa số xảy ra ở khu vực đô thị, đông dân cư.
Người điều khiển phương tiện ô tô có thể hạn chế, giảm thiểu TNGT liên quan đến hành vi này bằng một số cách cơ bản:
– Luôn đảm bảo khóa chặt cửa ô tô khi đang chạy trên đường, phòng trường hợp cửa xe bật ra bất ngờ gây nguy hiểm. Đồng thời, người dùng sử dụng tính năng khóa trẻ em để tránh trường hợp người ngồi trên xe tự ý mở cửa từ bên trong.
– Hành động mở cửa thường đi cùng với việc đỗ, dừng xe. Do đó để đảm bảo an toàn, chủ phương tiện cần đỗ xe đúng quy định. Trước khi mở cửa, lái xe đỗ sát mép đường bên phải chiều đi của mình, không dừng phương tiện ở nơi cấm đỗ, đường giao nhau…
– Khi mở cửa, người ngồi trên xe cần quan sát kỹ phía trước và phía sau bằng mắt thường và qua gương chiếu hậu, thấy khu vực an toàn mới được mở cửa.
– Thao tác mở cửa xe đúng là: tay trái giữ tay nắm cửa, tay phải kéo mở khóa. Thao tác mở cửa bằng tay phải này giúp mặt hướng về phía sau để dễ dàng quan sát, đồng thời cánh cửa không bị mở bung rộng ra ngay. Mở cửa một cách từ từ, người ra đến đâu cửa mở ra đến đó, không mở hết cửa.
Pháp luật cũng quy định rõ ràng và chế tài cụ thể đối với hành vi mở cửa xe lên xuống. Tại điểm d, điểm đ khoản 3 Điều 18 Luật giao thông đường bộ quy định: Người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe trên đường bộ chỉ được rời khỏi xe khi đã thực hiện các biện pháp an toàn. Không được mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn.
Tại điểm g, khoản 2, Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa đổi bổ sung tại Nghị định 123/2021/NĐ-CP) quy định phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô thực hiện hành vi vi phạm sau: Mở cửa xe, để cửa xe mở không đảm bảo an toàn. Trong trường hợp gây TNGT thì người điều khiển phương tiện xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô sẽ bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng.
Mặt khác, theo Điều 260, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) người lái xe hoặc người ngồi trong xe ô tô có hành vi mở cửa xe ô tô mà không chú ý quan sát gây nên hậu quả chết người thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”.
Hiện nay, lượng người dân sở hữu ô tô ngày càng lớn, đặc biệt ở các đô thị, khu vực thành phố. Do đó, người điều khiển xe ô tô cần trang bị cho mình những kiến thức lái xe an toàn, tuân thủ quy định pháp luật giao thông, nêu cao ý thức, trách nhiệm xây dựng văn hóa giao thông để đảm bảo an toàn cho chính mình và mọi người tham gia giao thông.
Xuân Bình
Nguồn: https://cand.com.vn/giao-thong/lam-gi-de-han-che-hiem-hoa-khon-luong-do-mo-cua-xe-bat-can–i747386/